Τεύχος 10: Η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στην Ελλάδα
Αγαπητά μέλη της ΆΛΛΗΛΟΝ,
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΘΕΜΑ: Κάθε γενιά ονειρεύεται, εργάζεται συστηματικά και φιλοδοξεί να βάλει θεμέλια για το νέο, το σύγχρονο και να αφήσει έναν κόσμο καλύτερο στις επόμενες γενιές, μέσω της εκπαίδευσης, της έρευνας, της καινοτομίας, της τέχνης, των τεχνολογιών, του πολιτισμού. Η παιδεία, η μάθηση, η γνώση, η έρευνα συντελούν στην ευημερία των κοινωνιών και των ανθρώπων, που με τη σειρά τους σχεδιάζουν, εφαρμόζουν και μετεξελίσσουν τις μελλοντικές τεχνολογίες, τα συστήματα και την κουλτούρα που θα επηρεάσουν την καθημερινότητα και τη ζωή των επερχόμενων γενιών, του έθνους αλλά και του πλανήτη μας. Αυτή η έκδοση του e-Άλληλον φιλοδοξεί να αναδείξει πώς και γιατί η Ανώτατη Εκπαίδευση, τα Πανεπιστήμια, οι ανθρώπινοι πόροι τους, οι ερευνητές και οι υποδομές τους παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη, τη δημοκρατία, την ευημερία, την ανταγωνιστικότητα και το μέλλον της χώρας μας και με ποιους τρόπους η τριτοβάθμια εκπαίδευση μπορεί να κάνει η ίδια και να ωθήσει ή να οδηγήσει την Ελλάδα σε επιταχυνόμενη ταχύτητα προόδου ή άλματα προόδου.
ΤΟ ΘΕΜΑ: Για τον λόγο αυτόν αφιερώνουμε το επόμενο, 10oτεύχος του περιοδικού e-Άλληλον, του τριμηνιαίου διαδικτυακού περιοδικού του Παγκοσμίου Ελληνικού Δικτύου Αλληλεγγύης υπέρ των Νέων για Σπουδές, Επαγγελματική Ένταξη, Σταδιοδρομία, στο θέμα:
«Η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στην Ελλάδα» και καλωσορίζουμε σχετικά άρθρα.
ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ: Είναι απαραίτητη ανάγκη για την Ελλάδα να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες και προκλήσεις που δημιουργούν οι διεθνείς τάσεις & ζήτηση, οι νέες τεχνολογίες και προσεγγίσεις στο οικοσύστημα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης λαμβάνοντας υπόψη:
- Τις μεταρρυθμίσεις που έλαβαν χώρα στην Ελλάδα τα τελευταία 35 έτη και οι οποίες εστίασαν -μεταξύ άλλων- στην εξωστρέφεια και την ποιότητα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Ειδικότερα, συνεισέφεραν στην αναμόρφωση προγραμμάτων σπουδών, σε αλλαγές στον τρόπο χρηματοδότησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε νέα μοντέλα διοίκησης, στην ανάπτυξη συστημάτων διαπίστευσης (εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση), σε συγχωνεύσεις, ενοποιήσεις, στην αύξηση της πρόσβασης, στην ανάπτυξη των ιδιωτικών κολεγίων και την ιδιωτικοποίηση της δημόσια χρηματοδοτούμενης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Πολλοί ισχυρίζονται ότι από αυτές τις αλλαγές έλλειπε η ποιοτική & ποσοτική αποτίμηση της αποτελεσματικότητας των ληφθέντων μέτρων για το ίδιο το Πανεπιστήμιο, τη χώρα, την κοινωνία, τους αποφοίτους, την αγορά εργασίας, την ανάπτυξη της χώρας.
- Τις αλλαγές που συμπορεύθηκαν με προκλήσεις και ευκαιρίες που έλαβαν χώρα εκτός των συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και αφορούν σε δημογραφικές αλλαγές, πολιτικές αλλαγές, οικονομικές κρίσεις, πολέμους και συγκρούσεις, μεταναστευτικό, ασφάλεια & άμυνα, κλιματική αλλαγή, παγκόσμιες πανδημίες, ενεργειακή κρίση κ.α.. H Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), δημοσίευσε την έκθεσή της όπου χαρτογραφούνται πολύ σημαντικά προβλήματα των Ελληνικών Πανεπιστημίων, ενώ παράλληλα α) η ανάπτυξη αγγλόφωνων προπτυχιακών προγραμμάτων επιδεικνύει ζήτηση και εκτιμάται ότι θα αποδώσει μόνο θετικά στα ΑΕΙ, β) Ιδρύματα όπως το ΕΚΠΑ και Πανεπιστήμιο Κρήτης κατατάσσονται ανάμεσα στα 500 κορυφαία Πανεπιστήμια παγκοσμίως (THE WUR 2023, Times Higher Education (THE) World University Rankings (το ΕΚΠΑ βρίσκεται στην 25η θέση μεταξύ των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων και στην 1η θέση μεταξύ των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων για το 2023). Συνολικά η αναβάθμιση των ελληνικών πανεπιστημίων της χώρας πρέπει να είναι ένας από τους κεντρικούς εθνικούς στόχους της χώρας μας.
- Τις ευνοϊκές συνθήκες που δημιουργούνται από πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πχ HorizonEurope, HORIZON-CL4, Erasmus+, “Next Generation EU”, Πρωτοβουλία ΕΙΤ για ΑEI σχετικά με την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη ικανοτήτων καινοτομίας για την τριτοβάθμια εκπαίδευση).
- Τον ανταγωνισμό και τις συνέργειες με Ιδρύματα του ιδιωτικού τομέα που προσφέρουν προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών σε συνεργασία με τριτοβάθμια ιδρύματα της αλλοδαπής (είτε με φυσική ή απομακρυσμένη παρουσία, με σύγχρονη ή ασύγχρονη μέθοδο εκπαίδευσης).
- Τις διεθνείς τάσεις για «έξυπνα Πανεπιστήμια και «έξυπνες Πανεπιστημιουπόλεις» και την ένταξή τους ως κρίσιμες οντότητες μιας «έξυπνης πόλης» ή «έξυπνου κράτους» λαμβάνοντας υπόψη το παράδειγμα της Σιγκαπούρης (Smart Universities, Smart Campus, Smart classrooms, Smart City to Smart Nation etc.)
ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ ΑΥΤΟΥ: Σκοπός μας είναι τα άρθρα αυτού του τεύχους να συμβάλλουν στην τόνωση της συζήτησης, να ανοίξουν τον δρόμο για νέες ιδέες και να επιτρέψουν στους αναγνώστες και στις αναγνώστριες μας ν’ αποκτήσουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την πρόοδο που μπορεί να επιτευχθεί μέσω των νέων διεθνών προσεγγίσεων και τάσεων, τεχνολογιών και καινοτομίας, συνεργειών και εξωστρέφειας, των ιδιαίτερων σκοπών, οραμάτων & αποστολής των Ιδρυμάτων της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΥΝ, ΜΕΤΑΞΥ ΑΛΛΩΝ:
- Μπορεί η Ελλάδα να είναι ένα “Startup Nation” όπως το Ισραήλ και να πρωτοπορήσει εντός και εκτός Ευρώπης, Μεσογείου και Βαλκανίων;
- Μπορούν οι συνεργασίες με Πανεπιστήμια του εξωτερικού (ΗΠΑ και άλλες χώρες) να τα καθιερώσουν ως εργαστήρια διαρκούς αλλαγής με εθνικό όφελος;
- Ποια κουλτούρα, ποιες νοοτροπίες, προσεγγίσεις, στρατηγικές, όραμα θα βοηθήσουν στο δρόμο για το μέλλον;
- Πώς θα θέλαμε να είναι η Ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση το 2030; Πώς θα μπορούσε το Ελληνικό Πανεπιστήμιο να συμβάλει σε ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα και όλους τους πολίτες το 2030 ή/και το 2050;
- Πως μπορεί να καλλιεργηθεί και να διατηρηθεί ένας υγιής ανταγωνισμός των Δημόσιων Πανεπιστημίων (τριτοβάθμια εκπαίδευση ως δημόσιο αγαθό που είναι προσβάσιμο για όλους) και των Ιδρυμάτων του Ιδιωτικού Τομέα;
- Πως μπορεί να διευρυνθεί η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς να έρχεται σε αντίθεση/σύγκρουση με την τυποποίηση σε προγράμματα και διαδρομές που θα διευκόλυναν μεγαλύτερη κινητικότητα και εξασφάλιση της διασφάλισης της ποιότητας;
- Πως θα μπορούσαν να επιλυθούν οι ανισότητες πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση;
- Σε τι βαθμό ενσωματώθηκαν και αξιοποιούνται τεχνολογίες αιχμής στα Πανεπιστήμια; Η πανδημία COVID-19 ανάγκασε τους περισσότερους σπουδαστές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να στραφούν στην εξ αποστάσεως μάθηση εν μία νυκτί, αρχής γενομένης από την άνοιξη του 2020. Η τεχνολογία (IoT, ML, AI, AR/VR, 5G, Apps, Platforms, Clouds, Virtual Labs, drones κ.α.), θα μπορούσε να εκδημοκρατίσει την πρόσβαση στη γνώση και να καταστήσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση διαθέσιμη πολύ πέρα από την πανεπιστημιούπολη. Πως μπορεί να γεφυρωθεί το ψηφιακό χάσμα μεταξύ Πανεπιστημίων (αλλά και εντός του ίδιου του Ιδρύματος) όταν υφίσταται παρόμοιο ψηφιακό χάσμα και μεταξύ κρατών; Ποιοι περιορισμοί υπάρχουν σήμερα στην ενσωμάτωση της τεχνολογίας/τεχνολογιών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση;
- Πως μπορούν τα Πανεπιστήμια και όλα τα Ιδρύματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας να έχουν ισοσταθμισμένα «φωνή» και παρουσία μέσω του έργου και των ερευνητικών τους επιτευγμάτων τόσο στην παγκόσμια αρένα όσο και σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο ανταποκρινόμενα επιτυχώς στις παγκόσμιες προκλήσεις αλλά και στα τοπικά ζητήματα ως μέρος των τοπικών κοινοτήτων;
- Ποια είναι η βέλτιστη ανθρωποκεντρική προσέγγιση για να είναι τα Πανεπιστήμια και όλα τα Ιδρύματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της Ελλάδας smarter, digital, green, safe, secure, resilient, sustainable, competitive, inclusive, innovative και πρωτοπόρα στο είδος τους; Εφαρμόσουν βέλτιστες πρακτικές και πολιτικές που επενδύουν καθημερινά σε ουδετερότητα άνθρακα, ενεργειακά αποδοτικά κτίρια και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας; Ως τέτοιοι κόμβοι που έχουν σχεδιαστεί για να εμπνέουν την οικονομική ανάπτυξη και να βελτιώνουν, αποτελούν Σύμβουλο της Πολιτείας για την πορεία προς το αύριο;
Σε αυτό το τεύχος της e-Άλληλον, ελπίζουμε τα Ελληνικά Πανεπιστήμια και Ιδρύματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, να στείλουν βασικά μηνύματα μεταξύ άλλων, για το μέλλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τη διαμόρφωση των σκοπών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, την προώθηση της ευημερίας εξαιτίας της αποτελεσματικής τους λειτουργίας, τη συμβολή τους στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, την αναγκαία χρηματοδότησή τους ως δημόσιου αγαθού, τη σύνδεση του διεθνούς οικοσυστήματος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, την ανάγκη σχεδιασμού τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για όλους, την διατήρηση & εκπλήρωση του δικαιώματος στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, την ενσωμάτωση της μάθησης σε όλους τους κλάδους, την καθοδήγηση και ενδυνάμωση των φοιτητών, την αξιοποίηση όλων των ανθρωπίνων πόρων (ακαδημαϊκού, ερευνητικού και διοικητικού προσωπικού), την αξιοποίηση των υποδομών και δικτύων, την διαμόρφωση ευέλικτων και χωρίς αποκλεισμούς προγραμμάτων, την αξιολόγηση και πιστοποίηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων, τη δημιουργία και ανταλλαγή γνώσεων, την παραγωγή γνώσεων για το κοινό καλό, τη γεφύρωση των ψηφιακών ανισοτήτων, την προώθηση εναλλακτικών μοντέλων οργάνωσης της γνώσης, την ένταξη πλουραλιστικών τρόπων γνώσης και δράσης, την αξιοποίηση διαφορετικών θεσμικών πλαισίων, την δημιουργία χώρων διαλόγου, την ανάληψη ακαδημαϊκής ευθύνης, την παροχή εκπαίδευσης με ψυχή, τη συλλογική ανταπόκριση στις παγκόσμιες προκλήσεις, την έκφραση προτάσεων και λύσεων σε παγκόσμιες προκλήσεις, την επιδίωξη αμοιβαίας διεθνοποίησης χωρίς αποκλεισμούς, τη δράση με προσανατολισμό στο μέλλον και παραπέρα.
Φιλοδοξούμε να φιλοξενήσουμε ένα μείγμα επαγγελματιών από διάφορους τομείς, καθώς και ακαδημαϊκών, ειδικών επιστημόνων, ερευνητών, νέων στοχαστών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών φοιτητών/-τριών. Η προσέγγιση σε κάθε θέμα αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια του/της αρθρογράφου, ωστόσο αναμένουμε καλά τεκμηριωμένα επιχειρήματα, πρακτικά παραδείγματα και συγκριτικές αναλύσεις που συμβάλλουν στην διεξοδική προσέγγιση του θέματος. Το τεύχος θα δημοσιευθεί τον Ιούνιο του 2023.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΡΘΡΩΝ
Παρακαλούμε στείλτε μας, το ταχύτερο δυνατόν και σε κάθε περίπτωση πριν τις 03/03/2023 ένα σύντομο μήνυμα για να επιβεβαιώσετε το ενδιαφέρον σας για την συγγραφή ενός άρθρου στο τεύχος αυτό του περιοδικού μας, μαζί με το θέμα σας και ένα σύντομο περίγραμμα 5-10 γραμμών δομής του άρθρου σας στα email: periodiko@allilonnet.gr και στο aikaterinipoustourli@gmail.com.
Τα κείμενα αυτά θα εξεταστούν και θα επιστραφούν στους/στις συγγραφείς με προτάσεις για βελτίωση/προσαρμογή το αργότερο δύο εβδομάδες μετά την υποβολή τους. Εάν επιλεγεί το άρθρο σας προς δημοσίευση, θα σας ζητηθεί να μας στείλετε το πλήρες αναθεωρημένο άρθρο σας εντός μηνός μετά την αποδοχή του και σε κάθε περίπτωση το αργότερο στις 15/04/2023 για επικείμενη δημοσίευση.
Μόνο άρθρα γραμμένα στην ελληνική, την αγγλική ή την γαλλική γλώσσα θα εξεταστούν για δημοσίευση. Το μέγεθος του άρθρου θα πρέπει να είναι μεταξύ 1000-1200 λέξεων (2-3 σελίδες Α4) και να περιλαμβάνει μόνο βασικές βιβλιογραφικές αναφορές ή υποσημειώσεις. Το περιεχόμενο των άρθρων θα πρέπει να είναι πρωτότυπο και να μην έχει αποτελέσει μέρος προηγούμενης δημοσίευσης.
Άρθρα που επαναδημοσιεύονται αργότερα σε άλλο περιοδικό πρέπει να περιλαμβάνουν αναφορά στο e-Άλληλον.
Αναλυτικές οδηγίες παρέχονται στον Οδηγό Συγγραφής Άρθρων.
Με τιμή,
Για την e-Άλληλον:
Άγγελος Παγκράτης, Εκδότης
Αικατερίνη Πουστουρλή, Προσκεκλημένη Εκδότης
Χρήστος Μπεζιρτζόγλου, Αρχισυντάκτης
————————————————————————————————————————————————-
Δείτε όλα τα τεύχη της εΆλληλον εδώ
